5 Kasım!

Guy Fawkes… İngiliz tarihinin en büyük vatan haini…36 yaşında idam edildi. Çünkü sistemin karşısındaydı. Çünkü aristokrasinin ve burjuvazinin çürümüşlüğünden ve halkı umursamamasından rahatsızdı. Robert Catesby, Thomas Winter ve diğer komplocularla birlikte Kral I. James’e ve tüm aristokrasiye karşı büyük bir plan yaptılar. ‘Barut komplosu’ olarak bilinen olay çok şeyi değiştirdi…

Yönetimi ve rejimi yıkmak isteyen 12 komplocu Westminster Sarayı’ndaki İngiliz Parlamento binasını, o yılki aristokrasi zirvesinde havaya uçurmaya karar verdi. Komploculardan birinin bilgi sızdırması sonucu komplo ortaya çıktı ve Fawkes, gece yarısı parlamento mahzenlerinde barut fıçısıyla yakalandı. Fawkes, 31 Ocak 1606’da sarayın karşısında asılarak idam edildi ve vücudu parçalara ayrıldı. ‘Barut komplosu’ ise ülkenin tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu. Protestan devlet adamlarını alt ederek halkı ayaklandırmayı hedefleyen olayı anarşi hareketlerinin öncüsü sayanlar olduğu gibi Fawkes’ın ona biçilen rolden uzakta koyu bir Katolik, olayın da dinlerle alakalı olduğunu savunanalar da var. Ama bir gerçek var ki; 17. yüzyılın bütün zorluklarına ve dönemin muhafazakar ve baskıcı rejimine rağmen böyle bir olay her yönüyle önemli bir başkaldırıydı.

Fawkes istediği tabloyu göremeden ölse de bu olayın değişimi getirdiği birçok tarihçinin altını çizdiği bir nokta. Günümüzde bile sokaklarda Fawkes’ı anan gösterilere ve ona atıfta bulunan duvar yazılarına rastlamak mümkün. Eylemin başarısızlığı İngiltere’nin birçok bölgesinde her 5 Kasım’da şenliklerle kutlanıp, Fawkes maskesi takılmış kuklalar yakılsa da, Fawkes’ın anarşist ruhu hala İngiltere’nin sokaklarında dolaşıyor.

Fawkes ve 5 Kasım gerçek anlamını ise Alan Moore’un kültleşen çizgi romanı ve James McTeigue’nin aynı adla sinemaya uyarladığı ‘V for Vendetta’ ile buldu.
Moore çizgi romanında ‘Brazil’ ve ‘1984’ü anımsatan bir gelecekte diktatör rejim tarafından yönetilen İngiltere’yi merkezine alarak alt okumalara açık bir başyapıt ortaya çıkardı. Başkarakter, Guy Fawkes maskesi takan V, bir terörist mi yoksa anarşist bir kahraman mıdır? Muhalif tavrını hikayenin gelişiminde yavaş yavaş gösteren Moore gibi yönetmen McTeigue de tarafını belli etti.

Andy ve Larry Wachowski’nin çizgi romandan uyarladığı film, bir başkaldırının nasıl toplumsal bir güce dönüştüğünü, ‘küçük’ hareketlerin büyük sonuçlara evrilebileceğini çizgi romanın hakkını vererek gösterdi ve hem eleştirmenlerden tam not aldı hem de gişe de iyi hasılat yaptı.
En iyi uyarlamalar listesine tepeden giren film çizgi romanın ruhunu başarıyla yansıtmasının yanında bir Hollywood yapımında sık rastlanılmayan eleştirel ve muhalif tavra da sahip.

Hasan Cömert

- Kes/Yapıştır için özür dilerim ama adam güzel yazmış ne yapayım.